De klimaatproblemen die we ondervinden door verhoogde CO2 concentraties zijn o.a. verhoogde temperaturen, veranderingen in neerslaghoeveelheden en een toename van extreme weersveranderingen over de hele wereld.
Klimaatverandering veroorzaakt ook uitdagingen in onze voedselproductie. Voor een groeiende wereldbevolking, moet de voedselproductie toenemen. Gewassen krijgen met allerlei omstandigheden te maken waaraan ze zich moeten aanpassen om voldoende mineralen uit de bodem te halen om goed te kunnen groeien. Tijdens mijn afstudeerstage aan de Universiteit van California in Davis deed ik onderzoek naar het aanpassingsvermogen van Arabidopsis planten indien er te weinig fosfaten in de bodem aanwezig zijn. Planten kunnen zich biochemisch aanpassen als er te weinig vrije fosfaten in de bodem aanwezig zijn door de productie van bepaalde eiwitten die in staat zijn om andere fosfaatbronnen aan te boren te verhogen en om hun wortelstructuur te veranderen (1).
Een verhoogde CO2 waarde kan ervoor zorgen dat de fotosynthesesnelheid in planten verhoogt en op deze manier de opbrengst van onze groenten en fruit verbetert. Het maakt de planten ook beter bestand tegen omgevings-stress door een toename van suikers en anti-oxidanten. Daarom wordt CO2 wereldwijd gebruikt als gas fertilizer in greenhouses om groenten te kweken.
Maar wat is de invloed van verhoogde CO2 op de kwaliteit van nutriënten in groenten- en fruitsoorten? Hier blijkt juist dat de waarden van eiwitten, magnesium, ijzer en zink afnemen. De afname van deze mineralen verschilt per soort gewas. Zo is er in het review artikel van Dong gekeken naar de afname van eiwitconcentraties (9,5%), nitraat (18%), magnesium (9,2%), ijzer(16%) en zink(9,4%) in groenten en fruit (2).
In het artikel van Myer wordt beschreven dat granen en peulvruchten die onder verhoogde CO2 waarden groeien ook gemiddeld een afname ondervinden in concentraties van zink (9,3%), ijzer
( 5,1%) en eiwitten (6,3%) (3).
Verhoogde CO2 maakt groenten minder voedzaam en is een gevaar voor onze gezondheid. Doordat groenten steeds minder eiwitten en mineralen bevatten is de verwachting dat steeds meer mensen deficiënties gaan ontwikkelen die vele lichamelijke klachten, ziekten en complicaties zullen geven.
Het Louis Bolk Instituut heeft onderzoek gedaan naar ‘Trends in bodem- en gewaskwaliteit’ (2017). In dit onderzoek was de vraag: hoe is het gehalte aan voedingsstoffen en nutriënten in Nederlandse bodems afgelopen decennia veranderd? En is de productkwaliteit voor de menselijke voeding in Nederlandse gewassen in afgelopen decennia veranderd?
In onderstaande tabel worden de nutriëntgehaltes van diverse gewassen weergegeven. Daarin is duidelijk een afname te zien voor verschillende vitaminen en mineralen.
Om deze problemen beter in kaart te brengen zal er meer onderzoek gedaan moeten worden naar vitaminen en mineralen in onze voeding, omdat zowel de bodemkwaliteit als de gewassen zelf in kwaliteit achteruit gaan (4).
Wat kunnen we zelf doen om mee te helpen de klimaatproblemen te verminderen en zo uiteindelijk de kwaliteit in onze voeding te verbeteren? Milieu Centraal berekende wat de klimaatwinst is van een aanpassing in ons dagelijks leven: de auto laten staan en het aantal vliegreizen verminderen leveren de meeste winst op.NU.nl
Referenties:
- Chen, D. Conditonal identification of phosphate-starvation-response mutants in Arabidopsis thaliana. Planta 2000
- Dong, J. Effects of elevated CO2 on nutritional quality of vegetables: a Review. Frontiers in Plant Science 2018
- Myers, S. Increasing CO2 threatens human nutrition. Nature 2014
- Hospers-Brands. Trends in bodem- en gewaskwaliteit. Louis Bolk Instituut 2017 (PDF)
